Phát biểu của Phó Thủ tướng tại Hội nghị ASEM về cùng hành động ứng phó với biến đổi khí hậu

PHÁT BIỂU CHỈ ĐẠO

CỦA PHÓ THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ PHẠM BÌNH MINH

TẠI HỘI NGHỊ ASEM VỀ CÙNG HÀNH ĐỘNG ỨNG PHÓ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU
NHẰM ĐẠT CÁC MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG

– ĐỊNH HƯỚNG TƯƠNG LAI

(Khách sạn Mường Thanh Luxury Cần Thơ, ngày 19 tháng 6 năm 2018)

_______________

Thưa các Quý vị đại biểu,

Thưa các vị khách quý,

Hôm nay, tôi rất vui mừng tham dự “Hội nghị ASEM về cùng hành động
ứng phó biến đổi khí hậu nhằm đạt các mục tiêu phát triển bền vững – Định hướng tương lai”.

Sự tham dự đông đảo của quý vị thể hiện quyết tâm cùng hành động mạnh mẽ của các thành viên ASEM trong ứng phó biến đổi khí hậu – một trong những
giải pháp quan trọng để đạt các mục tiêu phát triển bền vững mà cộng đồng quốc tế đang nỗ lực hướng tới.

Là Diễn đàn liên khu vực quan trọng hội tụ 53 thành viên của hai châu lục
Á - Âu, động lực chính của tăng trưởng kinh tế và đổi mới sáng tạo trong thế kỷ 21, ASEM đầy đủ khả năng và trách nhiệm để tiên phong trong hiện thực hóa các
cam kết về biến đổi khí hậu vì phát triển bền vững.

Chúng ta có thể tự hào vì những đóng góp quan trọng, thiết thực của ASEM trong ứng phó với các vấn đề môi trường trong suốt hai thập kỷ qua. Nổi bật là nỗ lực hợp tác về quản lý bền vững các nguồn tài nguyên, trong đó có nguồn tài nguyên nước.

Tuy nhiên, chúng ta cần phải tiếp tục nỗ lực hơn nữa, hợp tác chặt chẽ và
thực chất hơn nữa trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang tác động mạnh mẽ đến việc định hình cuộc sống tương lai của nhân loại và đang trở thành thách thức lớn nhất của thời đại, đe dọa nghiêm trọng mọi mặt đời sống xã hội, ảnh hưởng trực tiếp đến việc thực hiện các mục tiêu phát triển và an ninh của từng quốc gia, khu vực và toàn cầu.

Những thách thức về biến đổi khí hậu với tần suất, quy mô và phạm vi
ảnh hưởng ngày càng gay gắt sẽ cản trở các nỗ lực nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân và phát triển kinh tế - xã hội bền vững và bao trùm.

Các thành viên ASEM đã chứng kiến những thảm họa siêu thiên tai và những hiện tượng thời tiết cực đoan, nhất là trận lụt lịch sử ở Ấn Độ, Nam Á năm 2017, những đợt lạnh bất thường ở châu Âu và Trung Quốc, các đợt nóng kỷ lục ở
Ốt-xtrây-lia vào đầu năm 2018.

Việt Nam là 1 trong 5 quốc gia bị tác động nặng nề nhất của biến đổi khí hậu và nước biển dâng. Các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, trong đó có thành phố
Cần Thơ, vùng kinh tế trọng điểm sản xuất nông nghiệp của Việt Nam, là 1 trong 3 đồng bằng trên thế giới dễ bị tổn thương nhất do nước biển dâng. Cũng tại đây, năm 2016 đã chứng kiến hạn hán, xâm nhập mặn ở mức kỷ lục trong 100 năm qua, đe dọa nghiêm trọng sinh kế của hàng triệu người dân.

Nếu không tìm ra lời giải để ứng phó hiệu quả với thách thức đó, những
thành quả phát triển của  nhân loại chắc chắn sẽ bị kéo lùi.

Nhưng chúng ta đang đứng trước cơ hội lịch sử để cùng phối hợp hành động nhằm ứng phó biến đổi khí hậu và thúc đẩy phát triển bền vững. Chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững và Thỏa thuận Pa-ri về biến đổi khí hậu là những khuôn khổ toàn cầu, thể hiện tầm nhìn về đổi mới và gắn kết vì một thế giới
tốt đẹp hơn.

Tại Hội nghị Cấp cao ASEM 11 ở U-lan-ba-to năm 2016, các nhà Lãnh đạo đã cam kết “cùng hợp tác để triển khai đầy đủ và đúng thời hạn các mục tiêu đã đề ra trong Chương trình nghị sự 2030 vì sự phát triển bền vững và Thỏa thuận Pa-ri”.

Chúng ta cần biến lời nói và những cam kết thành hành động cụ thể, nhất là tại Hội nghị Thượng đỉnh toàn cầu về hành động ứng phó biến đổi khí hậu tại Xan Phran-xi-cô và Hội nghị thượng đỉnh của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu lần thứ 24 tại Ka-tô-oai sắp tới. Đây chính là lúc các thành viên ASEM cần chung tay cùng cộng đồng quốc tế thúc đẩy để thông qua Chương trình hành động thực hiện
Thỏa thuận Pa-ri nhằm bảo đảm việc triển khai hiệu quả, thiết thực, đem lại lợi ích cho mọi thành viên, doanh nghiệp và người dân.

Với tinh thần đó, tôi đề nghị Hội nghị chúng ta thảo luận, làm rõ một số hướng hợp tác mới như sau:

Một là, cần xác định cách tiếp cận tổng thể để thống nhất trong nhận thức và hành động về sự cần thiết gia tăng nỗ lực ứng phó biến đổi khí hậu gắn với phát triển bền vững. Các sáng kiến, dự án hợp tác chuyên ngành của ASEM về quản lý
nguồn nước, ứng phó và giảm nhẹ rủi ro thiên tai, năng lượng, an toàn thực phẩm, bình đẳng giới và giảm nghèo… cần được gắn kết chặt chẽ hơn nhằm đưa ra các
biện pháp toàn diện cho phát triển bền vững. Ở cấp độ quốc gia, ứng phó biến đổi
khí hậu cần được đặt trong tổng thể chiến lược phát triển bền vững, cân bằng,
đồng đều và sáng tạo.

Hai là, thúc đẩy quan hệ đối tác nhiều bên về ứng phó biến đổi khí hậu vì
phát triển bền vững. Cần thiết lập mạng lưới kết nối và chia sẻ thông tin giữa các
nhà hoạch định chính sách, các nghị sỹ, viện nghiên cứu, giới học giả, doanh nghiệp, địa phương… trong lĩnh vực này; thúc đẩy chia sẻ trách nhiệm xã hội của
doanh nghiệp, các chương trình đối tác công - tư, chuyển giao và sử dụng công nghệ xanh, sạch. Đó là cơ sở để xây dựng cộng đồng vững mạnh, tự cường, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm, có khả năng thích ứng trước những bất thường của biến đổi khí hậu, chuyển hóa những thách thức thành cơ hội phát triển.

Ba là, đề nghị các thành viên phát triển trong ASEM có các biện pháp hỗ trợ cụ thể cho các thành viên đang phát triển phải đối mặt với những thách thức gay gắt về biến đổi khí hậu.

Với thế mạnh về vốn, công nghệ cao, ít phát thải, các thành viên phát triển có thể hỗ trợ các thành viên đang phát triển trong tiếp cận tài chính, chuyển giao
công nghệ, đầu tư thông minh vào năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, thân thiện với môi trường, tăng cường năng lực ứng phó biến đổi khí hậu, nhằm chuyển đổi sang nền kinh tế xanh, phát thải thấp.

Nhân dịp này, Việt Nam bày tỏ sự đánh giá cao các quan hệ đối tác chiến lược về thích ứng với biến đổi khí hậu và các chương trình hợp tác, hỗ trợ hiệu quả về
tài chính, chuyển giao công nghệ mà nhiều thành viên ASEM đã dành cho Việt Nam.  Các chương trình này đã hỗ trợ Việt Nam một cách thiết thực trong quản lý, sử dụng bền vững nguồn nước, nâng cao năng lực giám sát và thích ứng với biến đổi khí hậu, ứng phó với nước biển dâng và xâm nhập mặn lan rộng ở hạ lưu sông Mê Công,
đồng thời nâng cao khả năng đóng góp của Việt Nam vào các nỗ lực chung của
cộng đồng quốc tế.

Bốn là, tại Hội nghị thượng đỉnh G7 mở rộng ở Canada mới đây, Việt Nam đã đề xuất hình thành Cơ chế hợp tác toàn cầu về giảm chất thải nhựa ra đại dương và được các nước G7 mở rộng ủng hộ. Việc gia tăng nỗ lực toàn cầu trong lĩnh vực này có ý nghĩa thiết thực nhằm giải quyết thách thức đang đe dọa nghiêm trọng
hệ sinh thái biển và sức khỏe đại dương. Tôi đề nghị các thành viên ASEM cùng
phối hợp thúc đẩy, cân nhắc đưa vấn đề này vào nội dung hợp tác của Diễn đàn.

Thưa các Quý vị,

Những gì chúng ta trao đổi tại Hội nghị lần này và nhiều sáng kiến, dự án sẽ được triển khai trong thời gian tới sẽ là bước chuẩn bị quan trọng để thông qua tại Hội nghị Cấp cao ASEM lần thứ 12 sắp tới tại Brúc-xen.

Với tinh thần đó, tôi mong rằng Hội nghị sẽ thảo luận thực chất, đưa ra những biện pháp cụ thể để định hướng cho sự hợp tác chặt chẽ hơn nữa của các thành viên ASEM trong tương lai.

Xin trân trọng cảm ơn./.